Nietolerancja pokarmowa
Nietolerancja pokarmowa to typ nieprawidłowej reakcji na pokarmy. Chociaż często jest utożsamiana z alergią pokarmową, to w ścisłym sensie nią nie jest. Według definicji jest to występowanie powtarzalnych, obiektywnie potwierdzonych objawów przedmiotowych i podmiotowych, które powstają w wyniku spożycia określonych pokarmów. Nazywana jest także opóźnioną alergią pokarmową, ze względu na mechanizm w którym powstaje – objawy nietolerancji pokarmowej pojawiają się często nawet kilka godzin po spożyciu uczulającej substancji. Dokładne przyczyny powstawania nietolerancji pokarmowej nie zostały poznane. Jej mechanizm nie jest jednak bezpośrednio związany z funkcjonowaniem układu odpornościowego. Nietolerancja pokarmowa może rozwinąć się w wyniku drażnienia przez składniki pokarmu zakończeń nerwowych w ścianach jelita lub na skutek braku odpowiednich enzymów, niezbędnych do strawienia składników pokarmowych takich jak wielocukry i białka.
Objawy nietolerancji pokarmowej
Objawy nietolerancji pokarmowej mogą być ograniczone do układu pokarmowego, związane z innymi narządami lub ogólnoustrojowe. Są mniej charakterystyczne niż objawy alergii pokarmowej i pojawiają się w odległym czasie po spożyciu pokarmu. Sprawia to, że skojarzenie konkretnych dolegliwości z nietolerancją pokarmową może nie być oczywiste.
O nietolerancji pokarmowej świadczą objawy takie jak:
- biegunka
- zaparcia
- wymioty
- bóle głowy
- nudności
- zmęczenie
- obrzęki
- bóle stawów
- przewlekły stan zapalny
Pojawienie się i utrzymywanie powyższych objawów jest wskazaniem do wszczęcia szczegółowej diagnostyki, w tym w kierunku nietolerancji pokarmowej.
Diagnostyka
Podstawą rozpoznawania nietolerancji pokarmowej jest dokładnie przeprowadzony wywiad dotyczący okoliczności występowania określonych objawów i porównanie ich występowania ze spożywaniem konkretnych pokarmów. Stosowane są także diety eliminacyjne, polegające na powstrzymaniu się od spożywania pokarmu podejrzanego o wywoływanie dolegliwości. Ich ustąpienie po wykluczeniu konkretnego składnika pokarmowego potwierdza nietolerancję. Innym narzędziem diagnostycznym są testy prowokacyjne, w których podaje się potencjalnie uczulający pokarm i obserwuje pojawianie się objawów. Ze względu na charakter nietolerancji pokarmowej i dużą ilość składników, które mogą wywoływać niepożądane reakcje, w diagnostyce wykorzystuje się także specjalistyczne testy z krwi.
Badanie nietolerancji pokarmowej
Do badania nietolerancji pokarmowej służy test cytotoksyczności, który bada reakcję komórek układu odpornościowego na kontakt z antygenem. Dzięki zastosowaniu paneli alergenów, możliwe jest przebadanie nawet ok. 100 substancji na raz.
Leczenie
Leczenie nietolerancji pokarmowej polega na stosowaniu diety eliminacyjnej i eliminacyjno-rotacyjnej. 